การแสดงพื้นเมือง
เอกสารประกอบการสอนรายวิชา ศ21101 ศิลปะ 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 รำแบบพื้นบ้าน เรื่อง การแสดงพื้นเมือง
..........................................................................................................................................................................
เพลงพื้นเมือง หรือ การแสดงพื้นเมือง
เป็นการแสดงที่มักมีที่มาจากการประกอบอาชีพ หรือ ขนบประเพณีของแต่ละท้องถิ่น ซึ่งมีความแตกต่างกันไป
ตามสภาพความเป็นอยู่และภูมิประเทศ จัดประเภทการแสดงพื้นเมืองตามภูมิภาคได้ 4 ภาค ดังนี้
1. เพลงพื้นเมือง / การแสดงพื้นเมืองภาคกลาง ที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ ได้แก่ เพลงเกี่ยวข้าว
เพลงเต้นกำรำเคียว เพลงสงฟางหรือเพลงที่เกี่ยวกับความเป็นอยู่ ขนบประเพณีได้แก่ เพลงเรือ เพลงลำตัด เพลงฉ่อย
เพลงอีแซว รำกลองยาวหรือ รำเถิดเทิง เป็นต้น
2. เพลงพื้นเมือง / การแสดงพื้นเมืองภาคเหนือ เพลงที่เกี่ยวกับขนบประเพณี ได้แก่ เพลงซอ ฟ้อนเทียน ฟ้อนเล็บ ฟ้อนที (ระบำร่ม) ฟ้อนเงี้ยว การตีกลองสะบัดชัย หรือเพลงที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ ได้แก่ ฟ้อนสาวไหม
ระบำเก็บใบชา เป็นต้น
3. เพลงพื้นเมือง / การแสดงพื้นเมืองภาคใต้ เพลงที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ เช่น เพลงนา ระบำร่อนแร่
ระบำกรีดยาง ระบำปาเต๊ะ หรือ เพลงที่เกี่ยวกับประเพณี วิถีชีวิตได้แก่ เพลงบอก ใช้ในการบอกกล่าวงานต่าง ๆ หรืออวยพร
สั่งสอน รำโนรา หนังตะลุง เป็นต้น
4. เพลงพื้นเมือง / การแสดงพื้นเมืองภาคอีสาน ที่เกี่ยวข้องกับประเพณี วิถีชีวิต ได้แก่ เซิ้งบั้งไฟ
ฟ้อนภูไท หมอลำ รำแพรวากาฬสินธุ์ หรือ เพลงที่เกี่ยวการประกอบอาชีพ เช่น เซิ้งกระติ๊บ เซิ้งขุดหน่อไม้
เซิ้งแหย่ไข่มดแดง เป็นต้น