การจัดเรียงหนังสือขึ้นชั้น.......ห้องสมุดอย่างง่าย....ตอนที่ 6
การจัดเรียงหนังสือขึ้นชั้น.......ห้องสมุดอย่างง่าย....ตอนที่ 6
การจัดเรียงหนังสือบนชั้น
การจัดเรียงหนังสือบนชั้น คือ การนำหนังสือที่จัดการงานเทคนิคเรียบร้อยแล้วเช่น การประทับตรา กำหนดหมวดหมู่ หัวเรื่อง การติดสัน ติดซอง หรือการจัดครบตามกระบวนการที่เรากำหนดไว้ เรียบร้อยแล้ว จึงนำหนังสือนั้น ขึ้นวางชั้นให้ถูกต้อง ตามหมวดหมู่และวิธีการจัดเรียงหนังสือขึ้นชั้น เพื่อทำให้ผู้ใช้สะดวกในการค้นหา และทำให้หนังสือบนชั้นมีความเป็นระเบียบเรียบร้อยน่าค้นคว้า โดยส่วนใหญ่ การจัดชั้นหนังสือจะเหลือที่บริเวณด้านขวาไว้พอประมาณ หรือ 1 ใน 4 ของพื้นที่ของชั้นนั้น ๆ เพื่อเผื่อสำหรับการขยายตัวของหนังสือในโอกาสต่อไป และเพื่อให้ผู้ใช้บริการเข้าถึงหนังสือได้โดยง่าย ห้องสมุดจะติดป้ายแจ้งหมวดหมู่หนังสือไว้ที่ชั้นวางหนังสือทุกชั้น
การเรียงเล่มหนังสือบนชั้นจะเรียงตามลำดับตัวอักษร และ ตัวเลข ของเลขเรียกหนังสือโดยเรียงตามลำดับ เลขหมู่ แล้วจึงเรียงตามลำดับ เลขหนังสือหรือเลขประจำผู้แต่ง และปีพิมพ์
รูปแบบการจัดเรียงหนังสือบนชั้น
หลักเกณฑ์ในการจัดเรียงหนังสือขึ้นชั้น
1. แยกประเภทของหนังสือ เช่น หนังสือทั่วไป หนังสืออ้างอิง นวนิยาย เรื่องสั้น เป็นต้น
2. จัดเรียงตามเลขเรียกหนังสือ(ที่สัน ปกหนังสือ) เรียงจากซ้ายไปขวา และจากชั้นบนลงชั้นล่าง หนังสือที่มี
เลขหมู่ซ้ำกัน การจัดลำดับ ก่อนหลัง จากเลขหมู่น้อยไปหาเลขหมู่มาก
|
915.13 |
920.543 |
959.78 |
3. หนังสือที่มีเลขหมู่ซ้ำกัน ให้พิจารณาจากอักษรผู้แต่ง
|
915.93 ก4 |
915.93 จ2 |
915.93 ส7 |
4. หนังสือที่มีเลขหมู่ซ้ำกัน อักษรผู้แต่งเหมือนกัน พิจารณา จากอักษรชื่อเรื่อง
|
915.93 ก4ค3 |
915.93 ก4น5 |
915.93 ก4ห2 |
5. หนังสือที่มีเลขหมู่ซ้ำกัน อักษรผู้แต่งเหมือนกัน อักษรชื่อเรื่องเหมือนกัน พิจารณาจากเล่มที่ของหนังสือ
|
915.93 ก4ค3 ล.1 |
915.93 ก4ค3 ล.2 |
915.93 ก4ค3 ล.3 |
6. หนังสือที่มีเลขหมู่ซ้ำกัน อักษรผู้แต่งเหมือนกัน อักษรชื่อเรื่องเหมือนกัน เล่มเดียวจบ มีหลายฉบับพิจารณาจากฉบับที่
|
915.93 ก4ค3 ฉ.1 |
915.93 ก4ค3 ฉ.2 |
915.93 ก4ค3 ฉ.3 |
7. หนังสือที่มีเลขหมู่ซ้ำกัน อักษรผู้แต่งเหมือนกัน อักษรชื่อเรื่องเหมือนกัน มีหลายเล่มจบ มีหลายชุด พิจารณาจัดเรียงจากเล่มที่ จนครบ และจัดเรียงตามฉบับที่ตามลำดับ
|
915.93 ก4ค3 ล.1 ฉ.1 |
915.93 ก4ค3 ล.2 ฉ.1 |
915.93 ก4ค3 ล.3 ฉ.1 |
|
915.93 ก4ค3 ล.1 ฉ.2 |
915.93 ก4ค3 ล.2 ฉ.2 |
915.93 ก4ค3 ล.3 ฉ.2 |
ทั้งหลายเหล่านี้ หากเรามีชั้นหรือตู้หนังสือไม่มากพอ อาจจัดรวมกันโดยแยกหมวดหมู่ใหญ่ ๆ หรือ บางแห่งเช่นห้องสมุดโรงเรียน อาจจัดเรียงตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ ระดับชั้น หรือจัดเป็นมุมหรือชั้นพิเศษ ตามที่ผู้ให้บริการ หรือบรรณารักษ์ ผู้รับผิดชอบจะกำหนดขึ้นเองเพื่อความสะดวกในการเข้าถึงของผู้ใช้บริการก็ได้
