ระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์
โรงเรียนสงวนหญิง (ชื่อเดิมโรงเรียนสตรีสุพรรณบุรี) ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2472 โดยแยกจากโรงเรียนประจำจังหวัด
กรรณสูตศึกษาลัย ด้วยพระยาพิศาลสารเกษตร (พร พิมพสุต)ผู้ว่าราชการจังหวัดขณะนั้นเห็นสมควรจะได้แยกนักเรียนสตรี
ไว้ต่างหากไม่ปะปนกับนักเรียนชาย เพื่อเป็นการขยายการศึกษาแก่สตรีในจังหวัดสุพรรณบุรี หวังอบรมเยาวชนหญิงให้มีปัญญา
รู้รักษาตนและรู้รักษาคุณค่าแห่งกุลสตรีไทย
จวบจนวันนี้โรงเรียนสงวนหญิงเป็นโรงเรียนที่ปรากฏชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับทั้งในด้านวิชาการ บรรยากาศสิ่งแวดล้อม
ที่งดงาม ร่มรื่น ตลอดจนความประพฤติ ความมีระเบียบวินัยของนักเรียนมาโดยตลอดกว่า 80 ปี
ด้วยเกียรติประวัติอันทรงคุณค่าที่สืบต่อกันมายาวนานของโรงเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ โรงเรียนสงวนหญิง
จึงมีแนวคิดที่จะสร้างสรรค์การแสดงนาฏศิลป์ขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการสื่อสารให้ทุกคนได้ประจักษ์ชัดในอัตลักษณ์และ
เอกลักษณ์ของโรงเรียนที่ยืนหยัด มุ่งมั่น ในการหล่อหลอมให้นักเรียนของโรงเรียนเปี่ยมไปด้วย
ความรู้ คุณธรรม สุภาพ เรียบร้อยสมเป็นกุลสตรีที่เพียบพร้อม งดงาม ดังปณิธานของการก่อตั้งโรงเรียน
เนื้อเพลงระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์
เนื้อเพลงระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์ได้รับแรงบันดาลใจมาจากบทกลอนสอนใจที่ลูกลดาวัลย์ทุกคนจำได้ขึ้นใจ
ประพันธ์โดยนายเชิดศักดิ์ ศุภโสภณ อดีตผู้อำนวยการโรงเรียนสงวนหญิง ความว่า......
“ สงวนหญิง สิ่งควร สงวนไว้
สงวนใจ ให้ควร สงวนหญิง
สงวนคำ ย้ำควร สงวนจริง
สงวนยิ่ง สิ่งควร สงวนตัว”
บทกลอนสอนใจข้างต้นได้หลอมรวมไว้ซึ่งอัตลักษณ์ เอกลักษณ์ของโรงเรียนสงวนหญิงอย่างครบถ้วนแล้ว
กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะจึงนำบทกลอนดังกล่าวมาขยายความทั้งนี้เพื่อให้เหมาะกับการแสดงนาฏศิลป์ และสร้างสรรค์
บทร้อง ทำนองเพลง ประดิษฐ์ท่ารำขึ้นใหม่จนเสร็จสมบูรณ์โดยใช้เพลงลีลากระทุ่มเป็นทำนองเพลงหลักเพราะมี
ท่วงทำนองเพลงอ่อนหวาน นุ่มนวลสอดคล้องกับเนื้อเพลง ให้ชื่อการแสดงที่สร้างสรรค์ขึ้นใหม่ว่า “ระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์”
เพลง ระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์
(ประพันธ์โดย นายปิยวัชร์ สุทธิวนิช)
(เพลงลีลากระทุ่ม)
ลดาวัลย์ผลิบานพราวพิสุทธิ์ เปรียบประดุจกุลสตรีศรีสยาม
มีความรู้กิริยาสง่างาม ดำเนินตามบุรพาจารย์เนิ่นนานมา
สงวนหญิงสิ่งควรสงวนไว้ สงวนใจรักษ์ความดีทุกทิศา
ประคองใจให้ยึดมั่นในธรรมา สงวนคำวาจาด้วยจริงใจ
สงวนตัวด้วยการประพฤติชอบ ตามระบอบประเพณีสมสมัย
สงวนหญิงรักษากายวาจาใจ ให้เลื่องลือขจรไกลในธาตรี
(เพลงฝรั่งควง)
ลดาวัลย์ผลิบานพราวพิสุทธิ์ เปรียบประดุจสตรีงามสมศักดิ์ศรี
ที่ศึกษา ณ สงวนหญิงสุพรรณบุรี อีกร้อยปีคงคุณค่านิรันดร์เทอญ
(เพลงรัวดึกดำบรรพ์)
ลักษณะการแสดง
ระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์เป็นการแสดงหมู่ ผู้แสดงเป็นหญิงล้วน ลีลาท่ารำแสดงถึงความอ่อนช้อย
งดงามของกุลสตรี โดยประยุกต์ท่ารำจากนาฏยศัพท์และภาษาท่าพื้นฐานนาฏศิลป์ไทย
วงดนตรีประกอบการแสดง
วงดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดง คือ วงปี่พาทย์ไม้นวม ซึ่งประกอบด้วยเครื่องดนตรี ดังนี้
1. ระนาดเอก 2. ระนาดทุ้ม
3. ฆ้องวงใหญ่ 4. ฆ้องวงเล็ก
5. ซออู้ 6. ขลุ่ยเพียงออ
7. กลองแขก 8. ฉิ่ง
การแต่งกาย
ผู้แสดงห่มสไบ นุ่งผ้านุ่งจีบหน้านางตามลักษณะของกุลสตรีไทย โทนสีน้ำเงิน – ขาว
ตามสีประจำโรงเรียนสงวนหญิง
สวมเครื่องประดับ ได้แก่ เกี้ยวยอด สร้อยคอ ต่างหู เข็มขัด สังวาล กำไลข้อมือ ที่สำคัญคือ
ทัดดอกลดาวัลย์ดอกไม้ประจำโรงเรียนซึ่งเป็นที่มาของชื่อชุดการแสดง “ระบำนาฏนารีศรีลดาวัลย์”
ที่มา : พจนา บัวกระสินธุ์
ที่มา : http://www.youtube.com/watch?v=gqy_W2UHOhU
